Een diëtist zonder weegschaal, wie had dat gedacht?! Toen ik Voeding & Diëtetiek studeerde, had ik nooit kunnen bedenken dat ik op een dag zonder weegschaal zou werken. Toch is het een hele bewuste keuze om geen weegschaal in mijn praktijk te hebben.
Zijn gewicht en BMI dan geen goede maatstaaf voor gezondheid?
In onze maatschappij wordt veel druk gelegd op het nastreven van een goede gezondheid. Gewicht en de BMI worden veelal gezien als belangrijke metingen om de fysieke gezondheid te beoordelen. Maar gezondheid blijkt heel complex te zijn en is van vele factoren afhankelijk. Gewicht is één van die factoren en het heeft dus weinig zin om daar alle focus op te leggen. Zo kan iemand een “gezonde” BMI hebben, maar toch van alles mankeren. Bijvoorbeeld een verhoogd cholesterol of COPD. En andersom kan iemand met een “te hoog” BMI fit zijn en prachtige labwaarden hebben. Het wordt daarom hoog tijd om minder bezig te zijn met het getal op de weegschaal en meer te focussen op het ontwikkelen van een gezonde relatie met eten! Vanuit een gezonde relatie met eten is het namelijk veel makkelijker om gezonde gewoontes aan te leren en je gezondheid te verbeteren.
Gewicht centraal werken
Wanneer het gewicht centraal staat in de behandeling noemen we dat gewicht centraal werken. Vanuit dit principe werken de meeste diëtisten, artsen en andere zorgprofessionals. Ik zal twee voorbeelden geven waarin gewicht centraal wordt gewerkt.
Je komt bij de arts vanwege je knieklachten en de arts zegt “Je bent te zwaar, ga eerst maar 15 kg afvallen, daarna kan ik je pas helpen”.
Een ander voorbeeld is een situatie die ik laatst in de praktijk hoorde. Je komt bij de huisarts voor brandend maagzuur. De huisarts geeft aan dat hij jou te zwaar vindt en adviseert de GLI zodat je kunt werken aan je gewicht. Voor je het weet sta je buiten met een flyer van de GLI maar zonder oplossing voor je brandend maagzuur!
Het punt is dat de zorgprofessional ervan uitgaat dat het gewicht de oorzaak is van de aandoening en er niet wordt gekeken naar passende zorg voor de cliënt op dat moment. Voor mij voelt dat oneerlijk en onethisch.
Gewicht centraal werken kan een averechts effect hebben
Het actief nastreven van gewichtsverlies leidt in de meeste gevallen juist tot gewichtstoename. Om af te vallen ga je minder eten en/of meer bewegen. Dit kan heel gemakkelijk doorslaan in een ongezond lage voedingsinname en/of een te hoge hoeveelheid beweging omdat je steeds resultaat wilt behalen. Je valt af, maar je lichaam is slim en doet er alles aan om te overleven. Het zal de stofwisseling vertragen en je motiveren om meer te gaan eten. Op een gegeven moment komt er een punt dat het strenge eten en het vele bewegen niet meer vol te houden is en dan val je terug in oud gedrag. Het gewicht zal langzaam weer stijgen. Dit hele proces is niet goed voor je gezondheid, het zorgt meestal voor een paar extra kilo’s, veel frustratie en de gezondheidsklacht is niet verdwenen.
Het kan ook anders: gewichtsneutraal werken
Gewichtsneutraal werken betekent dat de focus ligt op fysieke en mentale gezondheid en dat iedereen een gelijke behandeling verdient ongeacht het gewicht. De zorgprofessional kijkt samen met de cliënt naar welk gedrag de cliënt kan veranderen om de gezondheid te verbeteren. Het gedrag staat dus centraal en niet het gewicht. Wel of niet afvallen is een resultaat van de gedragsverandering. Omdat gewichtsverlies geen doel is, wordt je dus ook niet beoordeeld op je gewicht. Dit geeft je de ruimte om te werken aan het gezondheidsgedrag dat bij jou past.
Als diëtist zonder weegschaal
Deze benadering past bij mijn waarden en daarom werk ik gewichtsneutraal. Ik help volwassenen die last hebben van ongewenst eetgedrag zoals eetbuien, snaaigedrag, emotie eten en overeten om weer grip te krijgen op het eten. Wanneer mijn cliënten net starten zijn ze nog best wel veel met de weegschaal bezig. Na een tijdje merken ze op dat door het wegen hun eetgedrag wordt beïnvloed. Zo kunnen ze de weegschaal langzaam los laten en steeds meer vertrouwen op de innerlijke signalen van het lichaam. Jezelf wegen is focussen op externe signalen, terwijl een gezonde relatie met eten over interne signalen gaat. De weegschaal verstoort dit proces en daarom werk ik zonder weegschaal.
Wat dan wel? Werken aan een gezonde relatie met eten!
In mijn begeleiding draait het om het loslaten van diëten, onderzoeken waarom je last hebt van ongewenst eetgedrag, luisteren naar je innerlijk signalen, efficiënt omgaan met niet helpende gedachten en lastige emoties, werken aan een positiever lichaamsbeeld, vergroten van zelfcompassie, betere zelfzorg en werken aan jouw ideale voedingspatroon.
We streven geen gewichtsverlies na, maar het kan natuurlijk wel gebeuren dat je afvalt wanneer je werkt aan je relatie met eten. Als je niet opzettelijk probeert je gewicht te beïnvloeden, krijgt jouw lichaam de ruimte om op zoek te gaan naar het gewicht dat bij je lichaam past. We noemen dat het setpoint. Dit is het gewicht waar je lichaam zich goed bij voelt en waar je lichaam steeds naar terug probeert te gaan. Het setpoint is een range van een aantal kilo’s waar tussen het gewicht schommelt. Wanneer je het setpoint bereikt, zit je over het algemeen lekker in je vel en voel je je goed.
Neem de tijd
Wanneer je gewicht centrale zorg gewend bent, is het lastig om de weegschaal los te laten. Dit is een proces dat tijd kost. Maar wanneer je werkt aan je relatie met eten, kun je van daaruit gezonde gewoontes ontwikkelen en zo je fysieke en mentale gezondheid verbeteren. Het is even wennen, maar ik kan je verzekeren dat het uiteindelijk juist ontzettend krachtig voelt als je vanuit zelfliefde goed voor jezelf en je lichaam kunt zorgen!
Wil jij ook op een gewichtsneutrale manier werken aan je eetgedrag en gezondheid? Plan gerust een vrijblijvend kennismakingsgesprek met mij in en ontdek hoe ik je daarbij kan helpen.