ACT staat voor Acceptance and Commitment Therapy en het doel van ACT is je psychologische flexibiliteit vergroten. Dat klinkt misschien wat vaag, maar wat ermee bedoeld wordt, is dat je leert omgaan met je niet helpende gedachten, belemmerende overtuigingen en lastige emoties zodat je meer het leven kunt leiden waar je blij van wordt (volgens je waarden). Door met ACT te werken zal je veerkracht toenemen.
Als je last hebt van controle verlies in het eten (eetbuien, emotie eten, overeten) en/of een negatief lichaamsbeeld, zal je psychologische flexibiliteit laag zijn. Ik pas daarom graag elementen uit ACT toe om je psychologische flexibiliteit te vergroten zodat je een positiever lichaamsbeeld kunt ontwikkelen en een gezonde relatie met eten. Ik zal uitleggen hoe ACT daarbij kan helpen.
ACT bestaat uit zes verschillende processen / vaardigheden:
Hier en nu > aanwezig kunnen zijn in het huidige moment
Dit houdt in dat je contact maakt met je binnenwereld en opmerkt wat er op dit moment gebeurt. Het helpt je om je innerlijke signalen zoals honger en verzadiging te kunnen opmerken en om je bewust te worden van je behoeftes. Verder is deze vaardigheid nodig om je gedachten en emoties te kunnen opmerken zodat je kunt kiezen of je naar je gedachten wilt luisteren en ruimte kunt maken voor lastige emoties. Daarnaast heb je in het hier en nu nodig om aandachtig te kunnen eten zodat je echte verzadiging kunt ervaren en volop kunt genieten van eten.
Acceptatie > ruimte maken voor vervelende ervaringen zoals lastige emoties
Als lastige emoties niet hoeven te worden gedempt of vermeden (maar worden gereguleerd) kan emotie-eten worden voorkomen. Daarnaast gaat het hier ook over het accepteren dat je niet overal invloed op hebt zoals je gewicht en lichaamsvormen. Acceptatie helpt bij het ontwikkelen van een gezonde relatie met eten en een positiever lichaamsbeeld.
Defusie > afstand nemen van je gedachten
Negatieve, oordelende en niet helpende gedachten zorgen voor onrust en hebben invloed op je eetgedrag. De beslissing om te eten, maak je in je hoofd. Het is dus ontzettend helpend als je leert om anders om te gaan met je gedachten zodat je er niet naar hoeft te luisteren.
Het zelf > flexibel omgaan met je zelf(beeld)
Je hebt een beeld van wie je bent (inclusief je uiterlijk) en hoe je je moet gedragen. Die overtuigingen kunnen je behoorlijk in de weg zitten. Ze kunnen je het gevoel geven dat je faalt en ze kunnen lastige emoties en oordelende gedachten veroorzaken. Dat zijn weer triggers voor controle verlies in het eten. Het helpt dus om een flexibelere houding aan te nemen ten aanzien van je zelfbeeld en om aan je belemmerende overtuigingen te werken. Zelfcompassie is een manier om dit te doen.
Waarden > stilstaan bij wat je echt belangrijk vindt en waar je levensvreugde uithaalt
Een onrealistisch schoonheidsideaal nastreven is geen waardengericht leven en maakt je nooit echt gelukkig. Het nastreven kost veel tijd die je ook zou kunnen besteden aan de mensen en dingen die belangrijk voor je zijn. Ontdekken wat je waarden zijn en daar steeds meer naar gaan leven, heeft een positieve invloed op je mentale welzijn. Daardoor zit je lekkerder in je vel en kun je beter werken aan een fijne relatie met eten en je lichaam.
Toegewijde actie > investeren in je waarden
Als je worstelt met je lichaamsbeeld en/of je eetgedrag, dan ben je waarschijnlijk geneigd om pas echt te genieten van het leven nadat je een x aantal kilo bent afgevallen of nadat je bepaalde (eet/beweeg)doelen hebt behaald. Je laat je tegenhouden door je eigen gedachten en emoties zoals angst en schaamte. Op deze manier loop je veel mis in het leven. Toegewijde actie helpt je om te kunnen werken aan jezelf, je eetgedrag of je lichaamsbeeld ook al heb je last van je gedachten en emoties. Het gaat hier om het vergroten van je bereidheid. Uiteindelijk word je daar een veerkrachtiger en gelukkiger mens van.
Het uitgangspunt van ACT is werkbaarheid: werkt het wel of niet voor je? Dit geeft ruimte om als cliënt zelf te beslissen of je met een oefening aan de slag wilt of niet. Deze flexibele houding van ACT vind ik zelf heel erg fijn. Naast ACT maak ik ook gebruik van tools van de Psychologie van Eetgedrag, Intuïtief Eten en Body Image Intensive (lichaamsbeeldcoaching).
Heb je vragen of ben je na dit bericht enthousiast geworden over wat ACT voor jouw eetgedrag kan doen?